Kanserde erken tanı hayat kurtarıyor!

Daha Önceki ve az tesirli usullerin, yerini çok daha tesirli rehabilitasyonlara bıraktığını söyleyen Türk Akciğer Kanseri Derneği TAKD Başkanı Prof. Dr. Nil Molinas Mandel, moleküler onkoloji ve genetik bilimindeki yeni büyümelerin, kanserin karışık yapısını kavramayı sağladığını belirtiyor. Mandel, akciğer kanseri hastalarının değişik genetik özelliklere sahip olduğunu ve rehabilitasyonların artık bu özellikleri hedef aldığını söylüyor. Üstelik hedefe müteveccih bu ilaçlar tesirlerini yalnızca hastalıklı hedef hücreler üzerinde gösteriyor.

Değişik kanser cinslerine göre değişik rehabilitasyon

Akciğer kanserlerinin minik hücreli ve minik hücreli dışı olmak üzere iki temel gruba ufaladığını söyleyen Prof. Dr. Nil Molinas Mandel, minik hücreli dışı kanserlerin yüzde 80-85 tesadüfülme oranıyla daha sık görülen grubu oluşturduğunu söylüyor. Prof. Dr. Nil Molinas Mandel değişik kanser gruplarının hastalığın büyüme sürati, biyolojisi ve başka uzuvlara dağılması açısından değişik bir seyir izlediğinin altını çizerek, geçmişten bugüne rehabilitasyon yaklaşımlarındaki gelişimi şöyle ifade ediyor: “Bu kanser cinslerine göre rehabilitasyon tercihi de değişik olmaktadır. Minik hücreli dışı akciğer kanserlerinin de değişik alt grupları vardır. Geçmişte uzun vakit tüm hastalara aynı rehabilitasyonlar uygulandı. Ancak son senelerde, ur biyolojilerinin değişik olduğu anlaşıldı ve bu alt gruplara göre rehabilitasyon yaklaşımlarımız değişti. Buradan yavaş yavaş rehabilitasyonlar bireye özel olarak metamorfoza uğradı”.

Akciğer kanserinde genetik farklılıklar ve sigaranın etkisi

Prof. Dr. Nil Molinas Mandel, “Günümüzde artık rehabilitasyonu kanserin genetik özellikleri manipülasyona başladı. Bu genetik farklılıklar ve rehabilitasyonu belirleyecek değişinimlerin varlığını incelemek için patologlarla birlikte çalışmanın ehemmiyeti arkasıydı. Daha Öncekinden urun minik hücreli ya da minik hücreli dışı olarak belirlenmesi yeterli olmaktayken, artık bu grupları da alt gruplara ayırıyor, genetik farklılıkların araştırılmasını istiyoruz. Hastalarımıza, kemoterapi yanında değişik alternatifleri de sunmak için lüzumlu genetik testlerin yapılmasını önerebiliyoruz. Ancak, bu testlere göre hastalarımızın uygun bir rehabilitasyona yönlendirilmeleri söz mevzusu olmaktadır” diyerek hastalığın önlenmesi için alınabilecek ihtiyatlara dikkat sürüklüyor: “Bu büyümelerle daha öncekinden ümit veremediğimiz hastalarımıza daha pozitif bir bakış açısı sağlayabilir vaziyete geldik. Ama her şeyden evvel hastalığın önlenmesi ve erken teşhis imkânlarının artırılması gerekir. Unutulmaması gerekir ki akciğer kanserleri yüzde 85-90 oranında sigarayla bağlantılıdır. Sigaraya başlamamak ve sigarayı bırakmak akciğer kanserini önleyebilir. Başka Bir Deyişle akciğer kanseri önlenebilir bir hastalıktır.”

Genetik testler ile uygun hastalarda doğru rehabilitasyona yanıt oranı yüzde 60’a kadar çıkıyor

Moleküler onkolojideki yenilikler ve gen değişinimlerinin ortaya konmasının bireyselleştirilmiş rehabilitasyonların uygulanmasını olası kıldığını söyleyen Prof. Dr. Nil Molinas Mandel “Böylece kemoterapiden verim görmese de hedefli rehabilitasyonlarla yaşantısını sürdürebilecek alt gruplar ortaya çıktı. Minik hücreli dışı akciğer kanserinde bir vakittir EGFR ismi verilen gen değişinimini hedefleyen rehabilitasyonlara ehemmiyetli miktarda cevaplar alınıyordu. Son senelerde yaşanan bir öbür ehemmiyetli büyüme ALK gen değişinimlerinin varlığının ortaya konması oldu. Doğru rehabilitasyon uygun hastalarda kullanıldığında yanıt oranı yüzde 60’lara kadar çıkıyor. Bu umut verici ilaçlara her gün bir yenisi ilave edilmektedir. Ancak, her yeni ilacın tüm hastalara uygun olamayabileceğini de usta yakalamak koşuldur. Bunun ayırımı için klinisyen, hasta ve patolog arasında çok yakın bir işbirliği gerekmektedir. Bu balakaların ışığı altında, akciğer kanseri hastalarının bireye özel yaklaşımlar ve rehabilitasyonlar ile daha uzun yaşam bahtı ve değişik rehabilitasyon alternatiflerinden faydalanabilme imkânı bulunduğunu söyleyebiliriz” biçiminde konuşuyor.

İleri düzey kanserlerde uru hedef alan rehabilitasyon

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Öğretim Azası Prof. Dr. Büge Öz ise kanseri erken aşamada tutmanın çok ehemmiyetli olduğunu vurgulamanın yanı gizeme bugün artık ileri aşamalarda bile yapılabilecek bazı şeyler olduğunu, ileri aşamada kanserlerde ur bedende dağılmış olabileceği için cerrahinin yerine yalnızca uru oluşturan istenmeyen hücreleri hedef alan bazı özel rehabilitasyonlar olduğunu ifade ediyor. Prof. Dr. Büge Öz “Bu hücrelerin değişinim dediğimiz, öbür hücrelerde olmayan bazı genetik özellikler kazandığını bugün biliyoruz. Bu gen farklılıkları hücreye hakimiyet dışı faize, hücrenin ebedileşmesi kendini hücre vefatından kurtarabilmesi ve ayrıca bedende yayılabilme gibi özellikler kazandırıyor. Artık bu genetik özelliklere müteveccih rehabilitasyonlar geliştirilmeye başlandı. Bunlar içerisinde bazılarının durdurulması, çok özel moleküler casuslar ile olası olabiliyor. Bu moleküler casusların kullanılarak, urun, hücrenin ebediliğinin, aralıksız olarak artmasının ve beden içerisinde uzak yerlere gitmesinin önlenmesi hedefleniyor,” diyerek yeni nesil rehabilitasyonların emellerini özetliyor.

Hasta kesinlikle onkolog ve patolog ile doğrudan irtibat içinde olmalı

Bu gen farklılıklarına karşı iki ilaç grubunun çok kısa vakitte çok iyi neticeler verdiğini ifade eden Prof. Dr. Büge Öz bu ilaçların hastaların sağ kalım olarak ifade edilen hastalıksız yaşam müddetlerinde de çok ciddi faydalar sağlamaya başladığını dikkat topluyor. Ancak bu rehabilitasyondan yararlanabilmeleri için hastalarda öncelikle bu gen farklılıklarının testlerle gösterilebilmesi gerekiyor. Bunlar rehabilitasyon kararını etkileyen ehemmiyetli testler olduğundan doğru yapılıp doğru açıklanmaları gerekiyor. “Üniversite sağlık kurumuları, bazı devlet sağlık kurumuları ve özel laboratuarlarda bu testlerin güvenilir yapılabilmesi mevzusunda çok yakın gelecekte çok daha iyi bir yere geleceğiz” diyen Patalog Prof. Dr. Büge Öz bu rehabilitasyonlardan yararlanabilecek hastaların birtakım genetik testlerle belirlendiğini söyleyerek, rehabilitasyondan faydalanmak isteyen hastalara şunları nasihat ediyor: “Minik hücreli dışı akciğer kanseri tanısı almış hasta kesinlikle onkologuyla irtibatta olmalıdır. Bu testler için onkolog gerek görüyorsa hastasını uygun patoloji laboratuvarlarına refere edecek, hastayla ve patologla birlikte çalışarak neticeleri açıklayacaktır. Bu testler şimdilik iki taneyle başladı ama gelecekte devamının ve daha aşırısının geleceğine vicdandan inanıyorum. Böylece yakın gelecekte kanser ölümcül olmaktan çıkabilir ve hastaların, genetik özelliklerine göre kendilerine en uygun bireye özel rehabilitasyona erişmesi sayesinde sağkalım oranlarında ciddi çoğalışlar görülebilir.”