Adaçayı

Kiraz yalnızca meyvesiyle değil, kökleri, kerestesi, kabukları, zamkı, yaprakları ve çiçekleri, çekirdeği ve meyve sapları da kullanılabilen çok güzergahlı bir nebat. En iyi pipoların kiraz ağacı kökünden, en nitelikli mobilyaların ve muhtelif vasıtaların kiraz kerestesinden yapıldığı öğreniliyor. Kiraz zamkı ise şapka ve kumaş sanayisinde ve tıbbi emellerle kullanılıyor. Ağaç kabuğu, yaprakları, çiçekleri, meyve, meyve sapı ve çekirdekleriyse rehabilitasyon emelli kullanılıyor.

İdrar söktürücü özelliğiyle, böbreklerin arkadaşı olan kiraz, bedeni zehirli maddelerden arınıyor. Ürik asit ve ürat tuzlarının bedenden atılmasını sağladığı için romatizma ve gut hastalıklarıyla eklem kireçlenmesi ve damar sertliğinin rehabilitasyonunda da kullanılıyor. Ayrıca yapısında bulunan kinik asit ile böbreklerin taş ve kum yapmasını önlediği ve varsa zamanla döktüğü, ayrıca safra kesesi taşının dökülmesine de takviyeci olduğu öğrenilmektedir. Bedendeki fazla suyun atılmasıyla, dolaylı olarak zayıflamaya da takviyeci oluyor.

Kirazın peklik giderici özelliği de bulunuyor. Hatta bu mevzuda ulus arasında söylene gelen Arkamdan dut gelmese, ben yapacağımı öğrenirim gibi deyişler dahi var. Özellikle bayat yemeklerle pastırma, sucuk gibi besinlerin hasarlarını önleyen kiraz, aynı zamanda kandaki hasarlı maddelerin bedenden atılmasını ve kanın arınılmasını, yüzde oluşan sivilcelerin giderilmesini sağlıyor. Kiraz suyunun surat ve boyun kısımlarına sürülmesinin tendeki buruşuklukları önlediği ve giderdiği belirtiliyor.

Karaciğerin de arkadaşı olan kiraz, hastalıklar, fazla ilaç tüketimi ve zehirlenmeler neticeyi zorlanan karaciğerin yükünü gevşeterek iyileşmesine takviye ediyor. Karaciğer zamanla bayağıya dönüyor ve safra salgısı çoğalıyor. Böylece sindirim eforunu çoğaldırıyor. Kirazda bulunan levüloz isimli şeker kolay hazmedilebildiği için, şeker hastaları hiçbir risk oluşmadan kiraz yiyebiliyor. Ayrıca kapsadığı madensel maddeler ve vitaminler sebebiyle hastalıklara karşı dayanıklılığı çoğaldırıyor. Yapısındaki bol fosforuyla asapları güçlendirerek soğukkanlılık sağlıyor. A vitamini kaynağı karoten kapsayan kiraz, aynı zamanda gözlerin de arkadaşı.

Kullanılan Kısımları ve Kullanım Miktarı

Ağaç kabukları yüksek ateşe ve pekliğe iyi geliyor; yaprakları müshil olarak, çiçekleriyse göğsü yumuşatıcı olarak kullanılıyor. 1 litre suya 50 gr. kabuk ve yaprak konularak demlenip, günde 3-4 kadeh içiliyor.Meyveleri özellikle ilkbaharda 3-4 gün süreli kiraz kürüyle değerlendirilebilir. Sabah veya öğlen sadece 0.5-1 kilogram. kiraz yenilmesi kış bitkinliğinin kolay atılmasını sağlayabilir. Ancak kirazı bağırsakları cılız ve yüksek tansiyon meseleyi olanların dikkatli harcamalarında fayda var.Sapları, idrar söktürücü olduğu gibi bronşite karşı da kullanılıyor. Gölgede iyice kurutulan saplarla hazırlanan şuruplar veya demlemelerle iyileşme sağlanabiliyor.Saplar gerekirse kıyılarak bir gün zamanla su içinde ıslanmaya ve yumuşamaya vazgeçiliyor. Bir litre su içine bir ufak avuç sap konularak hazırlanacak demlemeden günde 3-4 fincan içiliyor. Bu demleme günde iki defa el ve biçiminde de kullanılabiliyor. Ya da hazırlanan kiraz sapı demlemesi taze veya kurutulmuş kiraz üzerine boşaltılarak yarım saat bekletildikten sonra süzülerek aynı dozda içilebiliyor.Sapları ayrık ve mısır püskülü ile kaynatılarak demlendiğinde ayak ve karın şişliğinde; arpa ile kaynatılarak elde edilen demlemeyse idrar söktürücü olarak kullanılıyor.Kiraz zamkı ise öksürük kesici ve bağırsak cerahatlerini iyileştirici olarak kullanılıyor. 100 ml. beyaz şarap veya su içine beş gram zamk ilave edilerek hazırlanan karışım bu emelle kullanılabiliyor.Dövülmüş çekirdeğinin kaynatılmış suyu idrar güçü meselesine takviyeci oluyor. Ayrıca çekirdekleri ısıtıldıktan sonra bir beze sarılarak karın bölgesindeki sızıların giderilmesi için kullanılıyor.