Şap Hastalığı

Etken

Hastalığın etmeni Bacillus anthracis adlı, hareketsiz, çomak biçiminde, havalı ve havasız civarda üreyebilen, havalı civarda ve 20-30 OC de üreyince ısıya dayanıklı sporlar oluşturan bir bakteridir. 12-44 OC de özellikle 37 OC de üreyebilirler. Dayanıklı sporları su ve akışkanlarda senelerce yaşayabilir.

Bulaşma Yolları

Şarbon basilleri insan bedenine tenden temas yoluyla veya solunum ve sindirim yoluyla bulaşırlar. İnsandan insana bulaşma enderdir. En sık görülen biçimi ten şarbonudur. Ten şarbonu bulaşık saç, tüy ve yünlere temas yoluyla bulaşabilir. Solunum ve sindirim yoluyla bulaşmaya daha az tesadüfülür. Sindirim yolu ile bulaşma sporlar aracıyla olur. Ot yiyen hayvan cinsleri ve bunlardan elde edilen mahsuller bulaşmaya neden olabilir. Mikrop sporları su, yağmur ve rüzgarlarla çok uzaklara yayılabilir.

Kuluçka Süresi

1-7 gündür. 10 güne kadar uzayabilir.

Hastalık Belirtileri

Ten şarbonunda daha çok bedenin üryan yerlerinde oluşan etrafı kızarık kabartılar, sonradan içi sarı veya kanlı akışkan ile dolu kara apselere dönüşür. Sızıntı ve siyah kabuklar oluşur.

Hafif olaylarda ateş olmayabilir. Ağır olaylarda bitkinlik, baş ve eklem sızıları, orta dereceli ateş, hatta kusma ve kanlı ishal görülebilir. Çok ağır olaylarda hastalığın birinci haftası sonunda veya ikinci hafta başında hasta ölebilir.

Akciğer şarbonunda yüksek ateş, soluk darlığı ve morarma, halsizlik, öksürük, kanlı ve pis kokulu balgam, boyun ve göğüs teni altında ödemler ve kollaps görülür. Bir veya birkaç gün içinde vefatlar olabilir.

Sindirim sistemi şarbonunda şiddetli ve bazen kanlı kusmalar, karın sızıları, kabarıklık ve kanlı ishal görülür. 2-3 gün içerisinde barsak delinmesiyle şekillenen peritonit veya kollaps neticeyi hasta kaybedilebilir.

Rehabilitasyon edilen olaylarda vefat %1 seviyesindedir. Buna karşılık rehabilitasyon edilmeyen olaylarda vefat çok yüksek oranlardadır.

Tanı Yöntemleri

Hastalık için temel tanı muayenehane seyir ile konur. Laboratuvarlarda mikroorganizmanın izole edilmesi tanıyı netleştirir. PCR usulü ile mikroorganizmanın genetik materyali tespit etilerek süratli tanı konulabilir.

Rehabilitasyon

Penisilin, tetrasiklin, kloramfenikol, eritromisin ve sulfonamidler rehabilitasyonda kullanılabilecek ilaçlardır. Azami zafer penisilinlerle elde edilmektedir.

Korunma

Bulaşmayı önleyecek temkinler alınmalıdır. Solunum maskeleri kullanılması, riske maruz insanların aşılanması faydalıdır. Bulaşık yerlerin ve malzemelerin uzun ve tesirli dezenfeksiyonu zorunludur. Bulaşan yerlerin ve malzemelerin uzun ve tesirli dezenfeksiyonu zorunludur. Bulaşan yerler sabunlu krezol, kireç kaymaklı su veya kostik soda ile nemlendirilip bu biçimde 1-2 saat vazgeçilmelidir. Kaynama sırasında sporlar 10 dakika dayanabilmektedir.

Şarbon Baltalamayı Nasıl Olabilir?

Uçaklardan aerosol stilinde püskürtme ileÖzellikle bakterinin sporları sulara bulaştırılarakEnfekte edilmiş hayvanlar ve bunların mahsulleri ileMikroorganizma sporları bulaştırılmış cisimlerleHavalandırma sistemleri ile

Kuşkulu Kutu Ve Postalar İçin İpuçları

El yazısı ile veya anlaşılmaz biçimde yazılmış adreslerİade adresi bulunmayan zarflarGerçekçi olmayan iade adresleriAğırlık-büyüklük arasında orantısızlıkYağlı damga, renk bozuklukları veya makûs kokuAlüminyum folyo veya hışırtı sesiNereden geldiği emin olmayan veya iade adresi ile meblağsız damgalar

Şarbon Kuşkulu Bir Kutuyla Karşılaşınca Yapılması Gerekenler

Kuşkulu koliyi sallamayın veya boşaltmayınPaketi plastik bir ambalaj veya eşi bir koliye koyunBu koliye temas etmemeye gayret edin ve etrafınızdakileri bu hususta uyarınKutuyu düşmeyecek, yıkılmayacak bir yere koyun, odayı boşaltın, güvenliğe haber verinEllerinizi bol sabunlu su ile yıkayınPaketi değenlerin bir listesini çıkartın, bu listeyi güvenliğe ve vakayı değerlendirecek sağlık takımına verin.

Şarbon Kuşkulu Tozla Karşılaşınca Yapılması Gerekenler

Tozu arınmak için uğraşmayın. Üstünüzü silkelemeyin. Tozun havalanmasına mani olunÇalışan klima, havalandırma ve vantilatörleri durdurunPaketi plastik bir ambalaj veya eşi bir koliye koyunBu koliye temas etmemeye gayret edin ve etrafınızdakileri bu hususta uyarınKutuyu düşmeyecek, yıkılmayacak bir yere koyun, odayı boşaltın, güvenliğe haber verinEllerinizi bol sabunlu su ile yıkayınElbiselerinizi bir an evvel üzerinizden çıkartın ve plastik bir torbaya koyunBol su ve sabunla duş alınPaketi değenlerin bir listesini çıkartın, bu listeyi güvenliğe ve vakayı değerlendirecek sağlık takımına verin

Havalandırma İle Baltalama Kuşkusunda Yapılması Gerekenler

Havalandırma sistemlerini kapatınOdayı süratle terk edin, kapıyı kapayın ve insanların girmesini yasaklayacak ihtarları koyunGüvenliğe haber verin, merkezi sistem havalandırmalar için hakimiyet merkezini haberdar edinSabotaja maruz kalmış olabileceklerin bir adlarını tanımlamaya çalışın, bu listeyi güvenliğe ve vakayı değerlendirecek sağlık takımına verin

Kaynak: http://www.tsk.mil.tr