Diş Röntgenleri

Dişlerin görevi gıda maddelerini kesmek, ufalamak, ezmek ve öğütmektir. Dişlerin konuşmada da büyük rolleri vardır. Bir diş kök, kron ve boyuncuk olmak üzere üç bölümden oluşmuştur. Diş kronunun üzeri diş minesi ismi verilen çok sert bir maddeyle kaplıdır. Diş boyuncuğu ile kökü de mineye göre daha sarımsı renkli ve kemiğe eş bir dokuyla kaplıdır. Bu örtü seman katmanı ismini alır. Mine ve seman katmanlarının altında dişin temel yapısını oluşturan fildişi katmanı dentin, dişin kron taç kısmında içinde damar ve asapların bulunduğu ve diş özü ismi verilen bir yapının yer aldığı diş boşluğu, diş köklerinin ortasında çok ince bir diş kökü kanalı vardır. Kan damarları ve asaplar, kök uçlarında bulunan diş ucu deliğinden girerek diş boşluğuna erişirler. Dişler köpekdişleri, azıdişleri ve kesiciler olmak üzere üç cinstir. Azıdişleri de büyük ve minik azıdişleri olarak iki tiptir. İnsanın ağzında alt ve üstçenede 16 şar olmak üzere 32 adet diş vardır. Üst ve altçenelerdeki dişler de sağlı sollu 8 er adettir. Çocuk doğduktan 6-7 ay sonra dişleri çıkmaya başlar ve iki yaşına kadar dişlenme bitirilir. Sütdişi ismi verilen bu dişler geçicidir ve 20 tanedir. Çocuklar bu dişleri çoğunlukla yedi yaşına kadar taşırlar ve yedi yaşından itibaren bu dişler dip taraflarında bulunan gerçek diş krokilerinin oluşmasıyla itilir ve atılır. Sütdişlerinin dökülmesi genellikle 11 yaşına doğru bitirilir. Dökülme sırasında dökülen dişlerin yerine hem 20 diş, hem de bunlara ek olarak her çenede 4 er tane fazla diş çıkar. Böylece 11-18 yaşlarındaki bir çocuğun dişlerinin sayısı 28 i bulur. Genel olarak 20 ya da daha sonraki yaşlarda alt ve üstçenenin en sonlarındaki akıldişi ismi verilen 4 azıdişi daha çıkar ve böylece insan ağzındaki dişlerinin sayısı 32’yi bulur.

Dil

Üzeri epitel dokuyla kaplı, adaleden yapılmış ve ağız boşluğunda ön kısmı özgür olan tat alma uzvudur. Dilin ucu, kenarları ve arka kısımları tada karşı en duyarlı olan bölgelerdir. Dilin üst yüzeyi ipliksi memecikler ismi verilen bir hayli kabarcıklarla örtülmüştür. İpliksi memecikler arasında şapkalı mantar görünümünde olan mantarsı tat memecikleri, dilin dip tarafında ise 8-12 daha büyükçe çanaksı tat memecikleri bulunmaktadır. İpliksi memecikler dokunum, mantarsı memecikler tat duyusu görevini yaparlar. Çanaksı tat memecikleri ise, en ehemmiyetli tat alma yapıları olan çok minik ve yuvarlak tat keseciklerini taşırlar. Tat keseciklerinin uçlarında tat duyusu hücreleriyle destek hücreleri yer almıştır. Tat hücreleri asaplarla beyine irtibatlıdır. Tat hücrelerinde olan uyartı asaplarla beyine erişir ve orada tat duyusu halinde algılanır.

Tükürük

Yapısındaki pityalin enzimi aracılığıyla nişastayı şeker ve suya devirerek maltoza arpa şekeri dönüştüren bir salgıdır. Tükürük, kulak, çene ve dilaltı tükürük bezleri tarafından salgılanır. Tükürük salgısı bu bezlerin kanalları ile ağız boşluğuna verilir. Tükürük bezlerinin en büyüğü olan parotis kulak altı tükürük bezi salgısını, son ikinci azıdişin karşısına açılan minik bir kanalla ağız boşluğuna verir. Çene ve dilaltı tükürük bezlerinin salgıları ise minik kanallarla dilaltına dökülür. Tükürük salgısı, ağız içi ve yemek borusunun iç yüzeylerini kayganlaştırıp yutmayı kolaylaştırır.

Yutma

Yutkunma hareketiyle oluşan bir harekâttır. Yutma sırasında soluk alışverişi durur, genzin yutağa açılan kısmı yumuşak damak tarafından kapanır. Gırtlak yutma sırasında yukarıya kalkar ve gırtlak üzerinde bulunan gırtlak kapağı dilin köküne dayanır. Kapağın bu biçimde ileri itilmesi neticeyi soluk borusuna giden gırtlak yolu kapanmış olur.