Romatizmaya Doğal Çareler

Ülkemiz popülasyonu da dünya popülasyonu ile beraber ihtiyarlamaktadır ve özellikle diz kireçlenmesi giderek daha sık görülmektedir.Hastalığın yeni bir yöntem olan PRP yöntemi ve kortizon ile rehabilitasyonları hakkında Fizik Rehabilitasyon ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç.Dr.Cengiz Bahadır ehemmiyetli balakalar verdi.

Ne Zaman Prp, Ne Zaman Kortizon ?

Diz kereçlenmesinde Kime PRP, Kime Kortizon olabilir ?

PRP Platelet Rich Plazma başka bir deyişle trombositten zengin plazma rehabilitasyonu, bireyin kendi kanından iyileştirici özelliği olan hücrelerin ayrılarak eklem içine verilmesi olarak özetleyebileceğimiz yeni bir rehabilitasyon yöntemidir. PRP kireçlenme rehabilitasyonunda, özellikle de diz kireçlenmesinde giderek artan bir sıklıkta kullanılmaktadır. PRP yöntemi ile elde edilen trombositlerden salınan iyileştirici etmenler kıkırdak tamirinde rol oynayarak tesirli olmaktadır.

Kortizon ise onlarca yıldır romatizma ve bir çok hastalığın rehabilitasyonunda kullanılan bir ilaçtır. Kortizon gerçeğinde insan bedeninde bulunan bir hormondur ve sentetik olarak elde edilerek ilaç gayesine kullanılan çok sayıda kortizon molekülü geliştirilmiştir. Kortizon çok güçlü bir antiromatizmal rehabilitasyon casusudur. Romatizmanın temelini teşkil eden kimyevi olayları başından durdurur ve böylece romatizmanın eklemlere vereceği hasarı önler.

PRP ve Kortizon rehabilitasyonlarının avantaj ve dezavantajları nelerdir?

PRP bireyin kendi kanından elde edildiğinden ve içine başka bir ilaç katılmadığından hemen hiç bir yan tesiri yoktur. Bir kaç seneye kadar iyileştirici tesiri devam eder. Buna rağmen göreceli pahalı olması, genelde birer ay arayla 3 kere uygulanması, ağrı kesici tesirinin hemen başlamaması ise dezavantajlarıdır.

Yaygın kanının aksine tek bir kortizon enjeksiyonunun yan tesiri çok azdır. Hasta tansiyon hastası ise tansiyonu biraz çıkarabilir, şeker hastası ise kan şekerini biraz yükseltebilir.

Bu tesirler bir hafta içinde düzelir. Bunun dışında kalan yan tesirler ehemmiyetsizdir ve bu yan tesirlerin tamamı hakimiyet altında tutulabilir. Kortizonun hakikat yan tesirleri yüksek doz ve uzun süreli kullanımda ortaya çıkarsa da eklem kireçlenmelerinde kortizon bu biçimde kullanılmadığından mesele teşkil etmez. Senede aynı ekleme 3-4 kere kortizon enjeksiyonu uygulanabilir. Ama genelde 2 kere yeterli olmaktadır. Kortizonun en ehemmiyetli avantajı ucuz olması ve ağrıyı süratle kesmesidir. En ehemmiyetli dezavantajı ise tesirinin 3 ay-6 ay arasında sürmesidir.

Diz kireçlenmesine ne zaman PRP ne zaman kortizon yapalım ?

Kıkırdak harabiyeti fazla değilse, hasta yaşı çok ileri değilse ve ağrı şiddetli değilse PRP rehabilitasyonu çok daha uygun bir alternatiftir. Araştırmalar 65 yaş altında PRP rehabilitasyonunun daha ileri yaşlara göre daha tesirli olduğunu göstermektedir. Dizde kıkırdak harabiyeti fazla ise, hasta yaşı ileri ise, dizde yoğun akışkan varsa, ağrı şiddetli ise kortizon iğnesi seçim edilmelidir.

PRP ve kortizon birlikte kullanılamaz mı?

PRP yapılmış ekleme kortizon enjeksiyonu yapılması uygun değildir zira kortizon PRP’ nin tesirini eksiltir. Buna rağmen diz çok ağrılı ise düşük doz kortizon yapılabilir. Böyle şiddetli ağrısı olan dizlerde ve özellikle eklemde akışkan bir araya gelmesi de varsa dizlerden evvel kortizon yapılıp hastanın ağrısı eksiltilir ve bir ay kadar sonra PRP rehabilitasyonuna başlanabilir. Böylece kortizon ile eklemde akışkan bir araya gelmesi ve şiddetli ağrı önlenirken devamında yapılan PRP uygulaması ile de kıkırdak tamiri hakikatleştirilir. Bu sayede süratli başlayan uzun süreli bir iyilik elde edilebilir.

Ama PRP ya da kortizon veya ikisi arkasını gizeme de uygulansa unutulmaması gereken diz kireçlenmesinde rehabilitasyon bir bütündür ve bu rehabilitasyonlar diz egzersizleri, kilo hakimiyeti, diz eklemini koruma programları ile kombine edilmelidir. Bu sayede ancak uzun ve kalıcı bir iyilik elde edebiliriz.