Retina Dekolmanı (ağtabaka Ayrılması)

Tıptaki ismi “yaşa bağlı makula yozlaşmayı” olan “sarı nokta” hastalığıyla alakalı çalışmalarıyla tanınan, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Dekanı ve Eğitim Sağlık Kurumu Baştabibi Prof. Doktor Tümgeneral M. Zeki Bayraktar, vasati ömrün uzamasına bağlı olarak göz dibindeki “sarı nokta” ismi verilen bölgedeki rahatsızlıklardan kaynaklanan görme kayıplarında büyük çoğalış olduğunu söyledi. 

Küre biçimindeki gözün artta ve merkezinde, karşıdan gelen ışığın üstüne düştüğü noktanın “sarı nokta” olarak adlandırıldığını anlatan Bayraktar, 400-500 mikron çapındaki bu alanın görmenin en kıymetli kısmı olduğunu söyledi. Bayraktar, bunun çevresindeki 3 milimetrelik bir alanın ise gözün arka kısmındaki kenar kısımlara göre daha yüksek görme eforuna sahip bir bölge olduğunu belirtti. Bayraktar, bu bölgelerde rastgele bir rahatsızlık ortaya çıkması halinde görmede ileri derecede kayıp alana gelebildiğini bildirdi. 

“Sarı nokta” hastalığının yaşın ilerlemesine bağlı olarak daha sık görüldüğünü kaydolan Bayraktar, hastalığın ortaya çıkmasında genetik etmenlerin yanı gizeme sigara, hipertansiyon, damar sertliği, sarih renkli göz ve güneşe fazla maruz kalmanın da tesirli olduğunu bildirdi. 

Bayraktar, hastalığın 50-55 yaş arasında yüzde 5-10 oranında, 75 yaş üstünde ise her 3 şahıstan birinde görüldüğünü anlattı. 

Bu hastalığın yüzde 90’ının “kuru tip” ismi verilen stilde ortaya çıktığını belirten Bayraktar, hastalığın bu cinsinde bütün görme noktasındaki hücrelerde harabiyetin söz mevzusu olduğunu ifade etti. Bayraktar, geriye kalan yüzde 10’luk dilimi oluşturan “yaş tip” yaşa bağlı sarı nokta harabiyetinde ise hastalığın çok süratli bir biçimde ilerleyerek görme kaybına yol açtığını söyledi. 

Hastalıkla Gayret Hedef, Kaybı Durdurmak

Şikayetlerin hastalığın cinsine bağlı olarak ortaya çıktığını belirten Bayraktar, kuru tipte bulguların, bakılan noktanın görülememesi ya da bu alanın ortasında bir kir görülmesi biçiminde yavaş yavaş büyüdüğünü bildirdi. 

Bu cinste hastalık yavaş büyüdüğü için hastaların daha çok görme kaybının ardından doktora müracaat ettiklerine dikkati sürükleyen Bayraktar, bu sebeple bu cins bulgulara karşı duyarlı olunması gerektiğini söyledi. Bayraktar, görme noktasındaki çok süratli bir harabiyetin söz mevzusu olduğu “yaş tip”te ise biçimlerin eğri ya da düz ve uzun nesnelerin çarpık göründüğünü belirtti. 

Bu cins bulgular ortaya çıktığında hemen bir doktora müracaat etilmesi gerektiğini kaydolan Bayraktar, “Zira bu hastalığın rehabilitasyonunda genellikle kaybedileni kazanmak söz mevzusu değildir. Hastalıkla gayrette hedef, kaybı durdurmaktır” diye konuştu. 

Hastalıkla gayrette yaşam stili farklılıklarının da zorunlu olduğunu ifade eden Bayraktar, sigara alışkanlığından bırakılması, hipertansiyon ve damar sertliği ile gayret, kan yağlarının basmakalıp seviyede yakalanması, beslenmeye özen gösterilmesi ve kahverengi tonda güneş gözlüğü kullanılmasının ehemmiyetine işaret etti. 

Hastalığın Rehabilitasyonundaki Olağan Yöntem 

Gülhane Askerî Tıp Akademisi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalından Doç. Doktor Yarbay Hakan Durukan da, son senelerde en fazla müracaat etilen en olağan rehabilitasyon yöntemlerinden birinin “fotodinamik” rehabilitasyon olduğunu söyledi. 

Durukan, bu rehabilitasyon yöntemiyle özel bir boyanın enjekte edildiği sarı noktanın altında büyüyen anormal damarların tıkanarak küçültüldüğünü ve böylece hastanın görme duyusunun korunduğunu anlattı. Bu rehabilitasyonda tek seansta netice alınmasının muhtemel olmadığını kaydolan Durukan, 1-2 sene devam eden rehabilitasyon sürecinde senede vasati 4-6 kere enjeksiyon yapılmasının gerekli olduğunu bildirdi. 

Dünyada İlk Kere Geliştirilen Rehabilitasyon Yöntemi 

Gülhane Askerî Tıp Akademisi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalından Prof. Doktor Albay Güngör Sobacı tarafından dünyada ilk kere geliştirilen, sarı kantaron nebatının kullanıldığı rehabilitasyon yönteminde ise hastalığın ilerleyişinin durdurulmasında büyük zafer elde edildi. 

2000 senesinden beri yürüttüğü çalışmasında hastalara bu nebatın ağız ya da damar yoluyla verildiğini kaydolan Sobacı, bu rehabilitasyonun olağan yönteme göre zaman ve maliyet avantajı olduğunu belirtti. 

1-2 sene süren olağan rehabilitasyonda senede 4-6 seans uygulanmasının zorunlu olduğuna dikkati sürükleyen Sobacı, geliştirdiği yöntemde ise toplam 3 seansın yeterli olduğunu söyledi. İlacın verilmesinden 6 saat sonra hastanın gözündeki sarı noktada oluşan damarların lazerle kurutulduğunu anlatan Sobacı, 3 ayda bir hakimiyet edilen hastanın bu müddet içinde günde 3 kere ilacı almaya devam ettiğini kaydoldu. Sobacı, bunun hem yeni damarların oluşmasını yasakladığını, hem de hastanın psikolojik açıdan gevşemesini sağladığını bildirdi. 

Olağan rehabilitasyon yönteminin seansının maliyetinin en az 2 bin Yeni Türk Lirası, bu yöntemin seansının maliyetinin ise 30 Yeni Türk Lirası olduğunu kaydolan Sobacı, ayrıca geliştirdiği yöntemin yan tesirlerinin öteki yönteme göre “yok denecek kadar az” olduğunu anlattı. Sobacı, ağızdan uygulanan rehabilitasyonu alan hastaların 3 yıldır izlendiğini ve 4. seneye girildiğini belirterek, bu hastaların yüzde 18 inde görme çoğalışı, yüzde 20 sinde görme kaybı olduğunu, yüzde 64 namda ise görme seviyesinin korunduğunu söyledi. 

Sobacı, damar yoluyla rehabilitasyon uygulanan hastaların takibinde 3. seneye girildiğini belirterek, bu olayların yüzde 6.5 inde görme çoğalışı, yüzde 6.5 inde görme kaybı olduğunu, yüzde 87 sinde ise görme seviyesinin korunduğunu kaydoldu. 

Sobacı, henüz bilimsel çalışma düzeyinde olan yöntemin Sağlık Bakanlığından zorunlu iznin alınmasından sonra yaygınlaştırılabileceğini belirtti. 

Sarı Kantaron

Çok daha öncekilerden beri içinde pek çok iyileştirici ve doğa üstü eforlar olduğuna inanılan sarı kantaron, millet arasında “kanom”, “kılıç otu”, “mayasıl otu”, “yara otu” gibi isimlerle öğreniliyor. 

Dümdüz ayakta duran ve 90 santimetreye kadar yükselebilen nebatın sarı çiçekleri, ezildiğinde kırmızı bir akışkan salgılıyor. 

Sarı kantaron, 2 bin 200 metreye kadar yüksekliğe sahip meralıklarda, orman ve tarla kıyılarında yetişiyor. 

Nebat çay olarak asapsal rahatsızlıklara, histeriye ve kumpassız adet kanamalarına karşı da kullanılabiliyor. 

Kantaron yağının ise dıştan kullanımda yaralara, çatlaklara, lumbago sızılarına ve güneş yanığına karşı çok tesirli olduğu bildiriliyor.