Ağzınızı kapatın

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Abonesi Doç. Dr. Süleyman Çiğdem, yazılı dokümanlarda Anadolu’daki yer alan en daha önceki salgının Hitit Krallığı’nda yaşandığı ifade etti.

Hitit Kralı 1. Şuppililuma’nın Babil seferinden dönerken beraberinde veba hastalığına tutulmuş tutsakları da kraliyetin başşehri Hatuşa ya getirdiğini anlatan Çiğdem, şunları söyledi:

Bir zaman sonra kraliyette veba salgını yaygınlaşmıştır. Kral 1. Şuppililuma salgından dolayı can vermiş yerine 2. Murşili geçmiştir. Kral 2. Murşili vefatlara yol açan salgına karşı Babamdan yana olan prensler, komutanlar, binbaşılar, subaylar, onlar da o sebeple can verdiler. Hatti ülkesi de o mevzudan dolayı can vermeye başladı. Hatti ülkesi öte yana faciaya çekildi. Artık şimdi salgın o kadar kuvvetlendi ki, Hatti ülkesi salgından çok baskı altında kaldı. Ben kulunuz Murşili vicdanımdaki kasvetleri yenemiyorum. İçimdeki fobiye egemen olamıyorum. Dualarımı duyun desteğe gelin biçiminde yaradana yakardığı yazılı kaynaklarda yer almaktadır.

Salgın hastalıkların toplu vefatlara yol açtığını anlatan Doç. Dr. Çiğdem, salgın hastalıklar en erken tarihlerde dahi toplu vefatlara yol açtığı için insan toplulukların ortadan kalkmasına neden olmuş, insanlar için en büyük fobilerin başında gelmiştir biçiminde konuştu.

Salgınlar Hep Var Oldu

Sıtma, veba, frengi gibi bulaşıcı ve salgın hastalıkların geçmişte büyük acıların yaşanmasına neden olduğu öğreniliyor. Tarih süresince milyonlarca insanın vefatına yol açan sıtma asalakları insanlık tarihinin başladığı zamandan beri var. Sıtma, çok daha önceki senelerden beri öğrenilen ve bir hayli düşünür tarafından insanlıkla beraber var olduğuna inanılan bir hastalık olarak nitelendirilirken antik Mısır, Çin ve Hindistan el yazmalarının bir haylisinde bu hastalıktan bahsediliyor olması dikkati sürüklüyor. Bir Hayli orduyu etkileyen sıtma hastalığının tarihin büyük komutanlarından İskender in de vefatına neden olduğu ifade ediliyor.

Cüzzam Korkusu

Cüzzam hastalığının ilk defa ne zaman ortaya çıktığını kesin olarak tanımlanmazken hastalığın tanısı ile alakalı ilk yazılı kayıtların MÖ 600’lü senelere ait olduğu belirtiliyor. Cüzzam hastalığının, Hindistan dan Avrupa ya Büyük İskender in ve Roma askerleri tarafından taşındığını öne sürülürken, salgın hastalığın Haçlı seferleri sırasında oldukça yaygın bir hal aldığı öğreniliyor.

Hastalık yaygınlaşmaya başladıkça cüzzamlılar sanki lanetlenmiş kimseler olarak kabul edilip cemiyetten dışlanmışlar. Rehabilitasyonunun öğrenilmediği yarıyıllarda cüzzamlılar mesken ünitelerinden uzak yerlere hatta özel adalara sürülerek, buralarda kendi mukadderatlarına terk edilmiş.

Çiçek hastalığının Amerika da milyonlarca yerlinin vefatına neden olduğu tarihi kaynaklarda yer alırken, karahumma hastalığının da tarihin muhtelif yarıyıllarında büyük tahriplere yol açtığı kaydedilmiş.

İspanyol Gribi 40 Milyon İnsanı Öldürmüştü

Gribin ise tarihi insanlık tarihi kadar daha önceki olduğu, MÖ 415 yılında Sicilya da Atina ordusunda bir grip salgını yaşandığı Hipokrat tarafından anekdot edilmiş.

Grip tarihin yakın yarıyıllarında da milyonlarca şahsın hayatını yitirmesine neden oldu. Çin de 1918 de başlayan ve dünyaya dağılan İspanyol gribi 40 milyon, Asya gribi 1957 70 bin, Hong Kong gribi 1968 700 bin, İngiliz gribi 30 bin şahsın vefatına yol açtı.